• Kompedium wiedzy
  • Stanowisko KADS
ReformacjaReformacja

MEDIA

Odkryj serię ``Rodowód`` oraz ``Śladami Reformacji``

HISTORIA

Odkryj serię artykułów o reformacji

WYDARZENIA

Wykłady, koncerty, prelekcje - poczuj sam czym jest reformacja

TEOLOGIA

Poznaj teologię protestancką - jej genezę i rozwój
  • Events
  • Galeria
  • FAQs
Register Login

Historia

  • Strona Główna
  • Historia
  • Polski epizod reformacyjny

Polski epizod reformacyjny

  • Dodano przez Reformacja.org
  • Data 12 października 2017

Blisko 500 lat temu żyli w Rzeczypospolitej ludzie, którzy czytali pilnie Pismo Święte, starali się żyć według jego wskazań i w tym celu organizowali się i modlili, tworząc zbory. Niestety szesnastowieczny protestantyzm nie pozostawił po sobie w Polsce wielu materialnych śladów. Od czasu, gdy ewangelicy wymarli lub wypędzono ich z Polski (tak jak to było w przypadku braci polskich), brakowało ludzi, którzy by opiekowali się materialnymi pamiątkami po żyjących w Polsce niekatolikach.

Silne wpływy Kościoła rzymskokatolickiego stanowiły niemałą siłę społeczną zdolną skutecznie stłumić każdy nowo tworzący się prąd umysłowy czy religijny. „Tej wszechstronności i tak bogatych środków oddziaływania nigdy, nawet w najświetniejszym okresie, nie miał obóz protestancki” — napisał Janusz Tazbir1. Kościół z naciskiem podtrzymywał twierdzenie, że reformacja jest zjawiskiem importowanym, że to wygnańcy z różnych krajów — zbuntowani przeciw Kościołowi i panującym porządkom społecznym —znaleźli schronienie w Rzeczypospolitej, gdzie poczęli burzyć panujący ład i stali się nieprzyjaciółmi państwa. Jezuici, sprowadzeni w tym czasie do Polski przez kardynała Hozjusza, zaciekłego przeciwnika reformacji, z czasem pokryli siecią swych placówek cały kraj, opanowali szkolnictwo i rozciągnęli kontrolę nad życiem duchowym narodu. Wyznając zasadę, że cel uświęca środki, „nie gardzili intrygą, przekupstwem, a nawet i zabójstwem, gdy szło o interesy kościoła”2. Zakon ten dał się poznać jako najskuteczniejszy oręż Kościoła wobec reformacji. Obowiązywało w nim „ślepe posłuszeństwo wobec władz (…) bezwzględna karność, (…) «trupia uległość» (…). Loyola, założyciel i pierwszy generał zakonu, głosił: «jeśli nawet naszym oczom coś wydaje się białe, co jednak Kościół uznał za czarne, należy również uznać za czarne»”3.

Impet kontrreformacji przyniósł wkrótce oczekiwane owoce. Odebrano ewan­gelikom wszelkie prawa, zakazano im piastowania jakichkolwiek urzędów (1733). Doprowadziło to ostatecznie do niemal całkowitego zaniku protestantów w Polsce. Katolicyzm zatriumfował po dwóch wiekach walki i zniszczył siłę rodzącego się ruchu odnowy ewangelicznej.

Jednocześnie z wytępieniem reformacji wytępił też odradzającą się oświatę i kulturę w Polsce, przyczyniając się do poważnego osłabienia państwa. Idee głoszone przez protestanckich kaznodziejów wkrótce poszły w zapomnienie. Dwa główne hasła reformacji: tylko Pismo i tylko łaska z czasem przysypał kurz dawnych wierzeń i tradycji.

Mirosław Harasim

1 J. Tazbir, Społeczna funkcja kultu Izydora [w:] „Przegląd Historyczny”, t. 46, 1955, z. 3, s. 421. 2 Tenże, Święci, grzesznicy, kacerze, Warszawa 1959, s. 14. 3 K. Piwarski, „Sobór Trydencki i jezuici” [w:] Szkice z dziejów papiestwa, Warszawa 1958, s. 57.

 

  • Udostępnij:
Reformacja.org

Poprzedni post

Złoty wiek
12 października 2017

Następny post

Rodowód 01 | Konstantyn – Kompromis i spór
16 października 2017

Zobacz również

  • Złoty wiek
    12 październik, 2017

    Reformacja w Polsce, choć zapoczątkowana z dużym rozmachem, zgasła zbyt szybko. Nie bez racji wydają się być słowa historyka Aleksandra Krawczuka, iż „największą tragedią w historii Polski było to, że załamała się reformacja”. …

  • Kolejne przebudzenie
    12 październik, 2017

    Kolejny potężny ruch reformacyjny przetoczył się w XIX wieku przez Amerykę. Skupiono się na proroctwach dotyczących czasów ostatecznych, w wyniku czego w łonie protestantyzmu wyodrębnił się adwentyzm — międzywyznaniowy ruch podkreślający bliski powrót Chrystusa, …

  • Świat nie był ich godny. Ku przestrodze współczesnym
    12 październik, 2017

    Protestanci, nie zapominajmy o naszym dziedzictwie! Byli kamienowani, paleni, przerzynani piłą, zabijani mieczem, błąkali się w owczych i kozich skórach, wyzuci ze wszystkiego, uciskani, poniewierani; (…) tułali się po pustyniach i górach, po jaskiniach i rozpadlinach ziemi”1. O kim …

Szukaj

Kategorie

  • Historia
  • Nieznane fakty
  • Przestrzenie reformacji
  • Przywódcy reformacji
  • Rodowód
  • Ruchy reformacyjne
  • Śladami reformacji
  • Teologia
  • Teologia protestancka
  • Wideo
logo

Serwis wspierany przez WSTH

Dzięki Wyższej Szkole Humanistyczno-Teologicznej wszystkie treści na stronie zostały zweryfikowane i są zgodne z najwyższymi standardami akademickimi.

© 2017 WSTH

Kategorie

  • Kompedium wiedzy
  • Przestrzenie reformacji
  • Przywódcy reformacji
  • Ruchy reformacyjne
  • Stanowisko Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej

Na skróty

  • Start
  • Media
  • Historia
  • Wydarzenia
  • Teologia

Bądź w kontakcie

.

© 2017 Reformacja.org Powered by Kiwi Creative Studio.